 |
| Nhân sâm |
Thuốc xẻ Đông y hay được phân chia 4 nhiều loại chính: Thuốc bửa khí, thuốc ngã huyết, thuốc vấp ngã âm và thuốc bửa dương. Phần đa vị thuốc bửa thông dụng nhất thuộc 4 loại xẻ nói bên trên là:
- Thuốc té khí: Nhân sâm, đẳng sâm, tây dương sâm (sâm Hoa Kỳ), hoàng kỳ, bạch truật, tô dược (củ mài), đại táo (táo tàu)...
Bạn đang xem: Bài thuốc bổ 4 vị
- Thuốc ngã huyết: Đương quy, thục địa, a giao, hà thủ ô, tang thầm (trái dâu tằm), long nhãn nhục...
- Thuốc bửa âm: Sa sâm, ngọc trúc, mạch đông, bách hợp, câu kỷ tử, hắc đưa ra ma (vừng đen)...
- Thuốc bổ dương: Lộc nhung, đông trùng hạ thảo, cửu hoàng thái tử (hạt hẹ), cáp giới (tắc kè), đỗ trọng, hạch đào nhục...
Vậy cần áp dụng những phương thuốc bổ nói trên như vậy nào?
Khi cần sử dụng thuốc chữa trị trị bệnh tật, cũng như khi sử dụng thuốc với mục đích bồi bổ nguyên khí, Đông y luôn luôn tuân theo chế độ “Biện bệnh luận trị”; đối với trường hợp dùng thuốc bổ, thì hotline là “Biện triệu chứng thi bổ” hoặc “Biện triệu chứng tiến bổ”.
Kinh nghiệm thực tế lâm sàng cho thấy,cóphân biệt rõ “hư thực” của âm khí và dương khí khí huyết, cần sử dụng thuốc tương xứng với điểm sáng thể chất của từng người, mới rất có thể phát huy tác dụng tốt của thuốc với không dẫn tới đầy đủ hậu quả quanh đó sự mong muốn.
Trước hết, xin nhắc đến vụ việc “Biện hội chứng thi bổ” so với loại thuốc ngã khí huyết:
Đẳng sâm
Thuốc xẻ khí
Chủ yếu dùng để làm chữa chứng căn bệnh mà Đông y hotline là "Khí hư" ( "khí" ko đầy đủ, đã trở nên suy yếu hèn hoặc hư tổn).
Người gồm cơ địa “khí hư” thông thường sẽ có những thể hiện chủ yếu hèn như sau: sắc đẹp diện nhợt nhạt, cơ thể mệt mỏi, tốt ra mồ hôi, tay chân yếu mỏi, non sức, tương đối thở yếu, suyễn thở, chán ăn, ăn vào đầy tức, đi đại tiện lỏng nhão, hóa học lưỡi trắng, mạch đập yếu.
“Khí hư” ảnh hưởng nhiều nhất đến chức năng của nhị tạng Phế với Tỳ. Vày vậy thuốc bổ khí cũng đều có cả chức năng bổ phế truất và té Tỳ.
Những bài thuốc thường dùng:
1. Tứ quân tử thang: Dùng nhân sâm 12g, bạch truật 9g, phục linh 9g, cam thảo 4,5g, sắc đẹp nước uống.
Là bí thuốc bổ khí khiếp điển, cơ phiên bản nhất. Bài bác thuốc sử dụng nhân sâm để đại vấp ngã nguyên khí. Cũng là nhà dược trong bí thuốc (vị dung dịch chính).
Nhân sâm đắt tiền, nếu hoàn cảnh kinh tế cấm đoán phép, có thể thay thế bởi đẳng sâm, bao gồm cùng tác dụng nhưng cường độ yếu hơn, nên phải tăng liều lượng vội 2-3 lần; Phối phù hợp với bạch truật và phục linh có công dụng kiện Tỳ trừ thấp; cam thảo hỗ trợ công dụng bổ khí của nhân sâm và cân bằng Tỳ vị.
Bài thuốc có công dụng khôi phục sức khỏe rất tốt. Té khí mà không khiến ứ trệ, hoàn toàn có thể dùng thọ mà không gây tác hại, cho nên vì thế mới được người xưa ca ngợi là "tứ quân tử" - 4 vị quân tử.
Trên lâm sàng, rất nhiều loại thuốc bửa khí khác, được tùy chỉnh cấu hình trên cơ sở gia giảm bài thuốc cơ phiên bản này.
2. Dị công tán: Nhân sâm 12g, bạch truật 9g, phục linh 9g, cam thảo 4,5g, trần suy bì 6g; đồng tình bột hoặc nhan sắc nước uống.
Bài “Dị công tán” là "Tứ quân tử" thêm vị "trần bì" (vỏ quít nhằm lâu ngày). Có tác dụng bổ khí làm việc Tỳ vị to gan hơn; cần sử dụng trong trường đúng theo "khí hư" nhưng chủ yếu về "khí trệ", biểu thị bởi các chứng trạng: Ân uống khó tiêu, ngực bụng đầy tức; bài này còn thường dùng để chữa trị trẻ con suy dinh dưỡng, ngán ăn, tiêu hóa kém.
3. Lục quân tử thang (còn call là kiện tỳ hóa đàm thang): Nhân sâm 12g, bạch truật 9g, phục linh 9g, cam thảo 4,5g, trần suy bì 6g, bán hạ 6g; sắc đẹp uống.
Là bài xích "Tứ quân tử" thêm nhì vị "trần bì" và "bán hạ", để bức tốc tác dụng trừ đờm. Trên lâm sàng cũng thường dùng chữa viêm khí quản mạn tính vào thời kỳ bệnh dịch tạm bất biến (không phạt tác) và một vài chứng căn bệnh khác thuộc con đường tiêu hóa.
Xem thêm: Những Tác Hại Của Đậu Phộng Đối Với Sức Khoẻ, Đậu Phộng Tốt Cho Tim Mạch
4. Mùi hương sa lục quân tử thang (còn call là kiện tỳ hoà vị thang): Nhân sâm 12g, bạch truật 9g, phục linh 9g, cam thảo 4,5g, mộc hương thơm 8g, sa nhân 6g; sắc uống.
Là "Lục quân tử" thêm hai vị "mộc hương" (hoặc "hương phụ", tức củ gấu) cùng "sa nhân". Bài bác này hay được sử dụng chữa tiêu hóa đọng trệ, ngực bụng nhức tức, ợ chua, mửa mửa, bụng sôi ỉa lỏng; còn dùng chữa các chứng viêm loét, tiêu chảy mạn tính, rối loạn tính năng dạ dày với ruột.
5. Quy thược lục quân tử thang (còn gọi là kiện tỳ nhu can thang): Nhân sâm 12g, bạch truật 9g, phục linh 9g, cam thảo 4,5g, đương quy 10g, bạch thược 10g; nhan sắc uống.
Là "Lục quân tử" thêm nhì vị "đương quy" và "bạch thược". Sử dụng cho những trường hợp khí tiết bất túc, nhì tạng Can cùng Tỳ gần như suy, với phần đa triệu chứng: body hư nhược, siêu thị giảm sút, ngực bụng đầy trướng, bốc hỏa, mất ngủ ...
Trên lâm sàng thường dùng làm chữa trị những người bệnh viêm gan mạn tính, xơ gan thời kỳ đầu, thanh nữ kinh nguyệt không cân bằng và một vài bệnh mạn tính với rất nhiều triệu chứng giống hệt như khí hư.
Đương quy
Thuốc xẻ huyết
Theo lý luận về Tạng tượng học: "Tâm nhà huyết", "Can tàng huyết"; các chứng trạng "huyết hư" có tương quan mật thiết tới nhị tạng trung tâm và Can. Do vậy thuốc bửa huyết chủ yếu là ngã Tâm và Can.
Chứng huyết hư có những biểu thị chủ yếu đuối như sau: sắc đẹp diện không tươi, môi nhợt nhạt, ghê qúy (tim đập dồn dập, loạn nhịp từng cơn), bể chồn, dễ dàng hoảng sợ, mất ngủ, xuất xắc mộng mị, đầu choáng mắt hoa, mắt nhìn không rõ, thuộc cấp co giật hoặc kia dại, móng tay móng chân nhợt nhạt, thiếu phụ kinh mang đến chậm, tởm huyết ít hoặc là bế kinh.
Các loại thuốc chính:
1. Tứ đồ vật thang: Thục địa 15g, đương quy 10g, bạch thược 10g, xuyên khung 6g; sắc uống.
Thục địa gồm tác dụng hữu ích Can Thận, bốn âm chăm sóc huyết là công ty dược (quân dược); đương quy bổ huyết, hoạt huyết, điều kinh còn chỉ thống; bạch thược bửa huyết, liễm huyết; xuyên size hoạt huyết, hành khí cùng giải uất. Tư vị phối hợp, vừa có chức năng bổ huyết, lại có thể hành tiết hóa ứ với điều kinh.
Tứ trang bị thang là bài thuốc cơ bản chữa bệnh "huyết hư". Tuy nhiên, 2 vị thuốc thục địa cùng bạch thược phần đông là hầu như thứ "âm trệ" - dễ gây ứ trệ, làm trở ngại mang lại "khí cơ" (hoạt động của khí), vị vậy những người Tỳ vị yếu, yếu ăn, đi ỉa lỏng tránh việc lạm dụng.
2. Ngải phụ noãn cung hoàn: Thục địa 15g, đương quy 10g, bạch thược 10g, xuyên khung 6g, ngải cứu giúp 8g, hương thơm phụ 12g; sắc đẹp uống.
Là bài bác “Tứ thiết bị thang” gia thêm 2 vị ngải cứu và hương phụ (củ gấu). Có tác dụng bổ huyết, an thai; cần sử dụng cho thanh nữ tử cung lỗi lãnh, gớm nguyệt ko điều, nặng nề thụ thai.
3. Đào hồng tứ đồ gia dụng thang: Thục địa 15g, đương quy 10g, bạch thược 10g, xuyên size 6g, đào nhân 8g, hồng hoa 6g; dung nhan uống.
Là bài bác “Tứ đồ dùng thang” thêm 2 vị đào nhân (nhân phân tử đào) với hồng hoa (chú ý: “hồng hoa” không phải “hoa hồng”). Có công dụng bổ huyết và hóa ứ; dùng cho phần nhiều trường đúng theo huyết hỏng kiêm đọng trệ, tởm nguyệt ko điều hòa, kinh huyết có rất nhiều huyết khối, bụng dưới nhức nhức.
Hiện tạicòn được ứng dụng để chữa trị một vài dạng ứ đọng huyết với xuất huyết trong nhãn khoa.
4. Quy tỳ thang (còn điện thoại tư vấn là Dưỡng trung ương thang): Nhân sâm 12g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 12g, phục thần 12g, toan táo bị cắn dở nhân 12g, long nhãn nhục 8g, đương quy 8g, viễn chí 4g, mộc hương thơm 1,5g, cam thảo 1,5g, gừng tươi 3 lát, hồng táo bị cắn dở 3 qủa; sắc uống.
Là bài thuốc ứng dụng đối với những trường hợp "khí tiết bất túc" - khí cùng huyết các suy; vì tư lự qúa độ, trung khu tỳ lao thương, với số đông biểu hiện: tim hồi hộp, mất ngủ, đạo hãn (ra các giọt mồ hôi trộm), mệt nhọc mỏi, nhát ăn, dung nhan diện úa vàng, thiếu phụ kinh nguyệt trước kỳ, kinh huyết nhiều, dung nhan huyết nhợt, hoặc tiết ra lâm li không ngớt. Còn dùng chữa thần kinh suy nhược, thiếu máu, tử cung xuất huyết, ban xuất huyết...
